مش (اندازه ذرات) چیست؟

مش در علم خاک شناسی به دانه بندی خاک مورد نظر برای الک کردن آن اشاره دارد. بدین معنی که اندازه ذرات خاک مورد نظر برای گذر از الک یا سرن مورد نظر مش نامیده میشود و یک توده خاک یا پودر ترکیبی از دانه بندی های متفاوت است که شامل توزیعی از اندازه های متفاوت است . بعنوان مثال یک کیلوگرم از یک پودر میتواند 60 درصد زیر 10 میکرون باشد و مابقی آن بالای 10 میکرون باشد.

 پودر میکرونیزه همانگونه که از نام آن پیداست پودری در مقیاس میکرون است و اکثر ترکیب دانه بندی ان بطور معمول زیر 20 میکرون می باشد. بمنظور ایجاد مقیاس اندازه گیری پودر ها و توده های خاک از لحاظ دانه بندی و اندازه ذرات موجود در ان مقیاس میکرون استفاده میشود که تحت عنوان استاندارد مش یا Mesh Scale کاربرد دارد.

 مش استانداری است که برای توضیح و شرح اندازه و دانه بندی پودر ها  و بطور خاص پودر  میکرونیزه در سالهای 1986-1987 بوجود آمد و بر اساس انالیز های آزمایشگاهی و نمونه برداری از پودر  ، توزیع ذرات  (Particle Size Distribution) موجود در آن پودر اندازه گیری میشود و بر اساس اکثریت اندازه ذرات موجود در پودر شاخص مش برای نشان دادن کیفیت پودر کاربرد دارد. بر اساس جدول زیر مش های مختلف متناسب با اندازه انها به مقیاس میکرون است. همچنین از مشهای بالای میکرون صرفنظر شده است.

 

جدول تبدیل اندازه­ی مش به اندازه­ی ذرات

 

مش	اینچ	میکرون	میلیمتر	مش	اینچ	میکرون	میلیمتر
3	0.2650	6730	6.730	40	0.0165	400	0.400
4	0.1870	4760	4.760	45	0.0138	354	0.354
5	0.1570	4000	4.000	50	0.0117	297	0.297
6	0.1320	3360	3.360	60	0.0098	250	0.250
7	0.1110	2830	2.830	70	0.0083	210	0.210
8	0.0937	2380	2.380	80	0.0070	177	0.177
10	0.0787	2000	2.000	100	0.0059	149	0.149
12	0.0661	1680	1.680	120	0.0049	125	0.125
14	0.0555	1410	1.410	140	0.0041	105	0.105
16	0.0469	1190	1.190	170	0.0035	88	0.088
18	0.0394	1000	1.000	200	0.0029	74	0.074
20	0.0331	841	0.841	230	0.0024	63	0.063
25	0.0280	707	0.707	270	0.0021	53	0.053
30	0.0232	595	0.595	325	0.0017	44	0.044
35	0.0197	500	0.500	400	0.0015	37	0.037

 

 

مثال­های متداولی برای درک ابعاد

ابعاد استاندارد آمریکایی	فاصله بین سیم­ها
شماره مش الک	اینچ	میکرون	مثال
14	0.056	1400
28	0.028	700	ماسه ساحلی
60	0.0098	250	ماسه نرم
100	0.0059	150
200	0.0030	74	سیمان پرتلند
325	0.0017	44	لای
400	0.0015	37	گرده گیاهان
(1200)	0.0005	12	گلبول قرمز خون
(2400)	0.0002	6
(4800)	0.0001	2	دود سیگار

الکی با اندازه مش های داخل پرانتز وجود ندارد و این اعداد فقط برای مقایسه آورده شده­اند.

 

بعنوان مثال پودر مش 2500 در حقیقت دارای دانه بندی زیر 5 میکرون است و یک پودر با کیفیت در مش 2500 باید تا 99 درصد دارای دانه هایی به اندازه کمتر از 5 میکرون باشد. این اندازه دانه بندی یا Particle Size  به مصرف کننده پودر کمک میکند تا در تولید محصول نهایی خود به کیفیت بالاتری برسد. البته هر کاربردی دانه بندی خاص خود را دارد و اصطلاحا مش بندی خود را میخواهد . مثلا باریت با مش 1500 مطلوب کاربردی است و باریت با مش 2500  برای کاربردی دیگر استفاده میشود.

 

فرایند تولید یک پودر ساز نسبت مستقیم با نحوه توزیع ذرات ان پودر تولیدی دارد . متاسفانه پودر های تولیدی در اکثر کارخانه های تولید پودر به روشهای بسیار قدیمی و بروش الک کردن بدست می آید که از دقت مناسب برخوردار نیست و توزیع مناسب دانه بندی در محصولات مشاهده نمیشود. کاربرد درست دانه بندی پودر به تولید کننده محصولات دیگر کمک میکند که از مواد کمتر و همچنین انرژی کمتری در فرآند تولید خود استفاده کند و محصولی با استانداردهای بالاتر بوجود بیاورند.

 

پس آنچه ما را در بررسی و کنترل کیفی یک پودر کمک  میکند ابتدا کیفیت سنگ محصول و همچنین دانه بندی یا مش پودر مورد نظر است. دستگاههای آنالیز توانایی بررسی آماری مش یک پودر را دارند تا بتوانند بعنوان مثال درصد ذرات زیر 12 میکرون در یک پودر را نشان بدهند و این بررسی برای نشان دادن کیفیت در حد یک پودر با مش 800 می باشد.

 

امیدواریم که سایر تولید کنندگان و مصرف کنندگان با تکیه بر استانداردها و بهره گیری بیشتر از دانش روز بتوانند محصولات بهتری تولید کنند تا رضایت خاطر مشتریان خود را بیش از پیش بدست آورند.